Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nun yapısına ilişkin uzun süredir devam eden tartışmalar üzerine, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı yeni bir düzenleme hazırlığına başladı. Planlanan değişiklik kapsamında, komisyonda işçi ve işveren temsilcileri yine 5’er üyeyle yer alacak; ancak hükümet temsilcisi sayısının azaltılarak yapının yeniden şekillendirilmesi hedefleniyor.
TÜRK-İŞ’in geçtiğimiz yıl asgari ücretin yüzde 30’luk artışla 2025 yılı için net 22 bin 104 lira olarak belirlenmesine tepki göstermesinin ardından, komisyonun işleyişi ve temsil dengesine yönelik eleştiriler yeniden gündeme taşınmıştı. TÜRK-İŞ’in yanı sıra HAK-İŞ ve DİSK de komisyonun daha adil bir yapıya kavuşturulması yönündeki çağrılarını sürdürüyordu.
Bu talepler doğrultusunda 21 Ekim’de Üçlü Danışma Kurulu’nu toplayan Bakanlık, komisyondaki hükümet temsilcisi sayısının azaltılmasını içeren bir “ara formül” geliştirdi. Mevcut 5 işçi, 5 işveren ve 5 hükümet temsilcisinden oluşan 15 kişilik yapı yerine, hükümeti temsilen yalnızca 1 üyenin yer alabileceği yeni bir model gündemde.
“ASGARİ ÜCRET”TE YARIM ASIRLIK SİSTEM DEĞİŞİYOR
Komisyonun mevcut yapısı, 1974’te bölgesel ücret uygulamasının kaldırılmasıyla başlamış ve o tarihten bu yana ülke genelindeki tek Asgari Ücret belirlemek için 15 üyeli sistem kullanılmıştı. Bakanlığın belirlediği başkanın yönettiği toplantılar, en az 10 üyenin katılımıyla gerçekleştiriliyor ve kararlar oy çokluğuyla alınıyor. Oyların eşit çıkması durumunda ise başkanın bulunduğu tarafın çoğunluğu sağladığı kabul ediliyor.
“ASGARİ ÜCRET İLE GEÇİNMEK MÜMKÜN DEĞİL”
TÜRK-İŞ Genel Başkanı Ergün Atalay, teklifin açıklanmasının ardından Başkanlar Kurulu’nu topladı. Toplantı sonrası yapılan açıklamada Atalay, komisyonun yapısından ziyade çalışanların geçim derdine dikkat çekerek, “Sorun kişi sayısı değil, bu ücretle geçinilememesi” ifadesini kullandı. Sendikalı işçilerin 22 bin lira ile çalışmadığını, ikramiye ve ek ödemelerle daha yüksek kazanç elde ettiklerini belirten Atalay, buna karşın düşük ücretle çalışan milyonlarca kişinin mağduriyet yaşadığını vurguladı.
Hükümet temsilcilerinin azaltılmasına ilişkin yöneltilen soruya ise Atalay, “Bunun bir şeyi değiştireceğini sanmıyorum. Ayrıca yıllardır bu düzen böyle devam ediyor. Kim iktidarda olursa olsun, bu sürece yön veren çok geniş bir alan var. Biz elimizden geldiğince sesimizi duyurmaya çalışıyoruz. Bu nedenle resmi bir karar gelmeden de değişen bir şey yok” sözleriyle yanıt verdi.
MEVCUT ASGARİ ÜCRET
2025 yılı için net asgari ücret 22 bin 104 lira 67 kuruş, brüt tutar ise 26 bin 5 lira 50 kuruş olarak uygulanıyor. Bir işçinin işverene toplam maliyeti ise sosyal güvenlik primi ve işsizlik sigortası fonu kesintileriyle birlikte 30 bin 621 lira 48 kuruşa ulaşıyor.
